شیر؛ مواد تشکیل دهنده و ویتامین ها
شیر سرشار از کلسیم و فسفر است. کلسیم نقش اساسی در شکل گیری و استحکام استخوان ها و سلامت دندان ها دارد و فسفر برای بسیاری از واکنش‌های شیمیایی بدن و فعال کردن آنزیم‌ها لازم است و در رشد و ترمیم بافتی دخالت دارد. شیر همچنین حاوی سدیم و پتاسیم است که در تنظیم اسیدی و بازی بودن سلول های بدن نقش ایفا می کنند.
ارزش غذایی شیر در ۱۰۰ گرم شیر با چربی ۱ درصد:
کالری ۴۲
چربی ۱ گرم
چربی اشباع شده ۰/۶ گرم
چربی اشباع نشده ۰/۳ گرم
کلسترول ۵ میلی گرم
سدیم ۴۴ میلی گرم
پتاسیم ۱۵۰ میلی گرم
قند ۵ گرم
پروتئین ۳/۴ گرم
کلسیم معادل ۱۲ درصد نیاز روزانه
منیزیم معادل ۲ درصد نیاز روزانه
ویتامین ب۱۲ معادل ۸ درصد نیاز روزانه
خواص و فواید شیر
بهبود علایم قاعدگی
نوشیدن شیر در بهبود علایم قاعدگی که با نام سندرم پیش از قاعدگی معروف است، نقش به سزایی دارد. بسیاری از خانم ها قبل از دوران قاعدگی دچار نشانه‌هایی از جمله افسردگی، اختلالات خلقی، کمردرد و سردرد می شوند. این افراد باید بدانند که مصرف شیر می تواند این نشانه‌ها را تسکین دهد.
حفظ سلامت مو، پوست و استخوانها
شیر برای داشتن ناخن‌ها، دندان‌ها و موهایی سالم تر لازم است. این نوشیدنی چون کلسیم فراوان دارد، مصرفش به همراه ویتامین D باعث استحکام استخوانها و دندان ها و تقویت رشد موها و پیشگیری از ریزش آن ها می شود. وجود کلسیم به همراه ویتامین A، ویتامین های گروه B و پتاسیم مانع از نرم و نازک شدن موها می شود و به درخشان شدن آن ها کمک فراوان می کند.
مصرف روزانه شیر در دوران نوجوانی و کودکی پایه گذار استخوان هایی محکم بوده و از عوامل اصلی پیشگیری کننده پوکی استخوان و زندگی سالمندی فعال تر محسوب می شود. افراد تا سن ۳۰ سالگی فرصت دارند تا کلسیم در استخوانهایشان ذخیره کنند و پس از آن کلسیم از استخوان برداشت می شود. لذا با توجه به بار بیماریهای ناشی از کمبود کلسیم نظیر پوکی استخوان و شکستگی‌های ناشی از آن لازم است تا لبنیات به مقدار کافی در جیره غذایی روزانه همه گروه‌های سنی قرار گیرد.
شیر دارای مواد مغذی فراوانی است که کمک می‌کند پوست دربهترین حالت خود باقی بماند. اسید لاکتیک موجود در شیر عاملی برای داشتن پوست صاف و اسید آمینه‌های آن دلیلی برای مرطوب نگه داشتن پوست بدن است. همچنین شیر به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان می‌تواند از شما در برابر زیان‌های وارده از سموم محیطی محافظت کند.
کاهش فشار خون با شیر و میوه
مطالعات بسیاری نشان داده است که مصرف روزانه شیر به همراه میوه‌ها و سبزیجات، هم در بچه‌ها و هم در بزرگسالان باعث کاهش فشار خون بالا می شود.
اگر چه هنوز مکانیسم آن مشخص نیست، اما به نظر می رسد که کلسیم، پتاسیم، منیزیم و پروتئین شیر نقش مهمی در این زمینه داشته باشند.
سلامت ماهیچه‌ها
شیر حاوی پروتئین است که به بازسازی ماهیچه‌ها کمک چشم‌گیری می‌کند. بعد از ورزش یک لیوان شیر بنوشید تا تمام چیزی را که لازم است، به بدنتان برسانید. در واقع شير يكي از بهترين مواد‌غذايي براي ساختن عضله است. حدود ۲۰ درصد از پروتئين موجود در شير (وي) (Whey) و ۸۰ درصد آن (كازئين) (casein) است. هر دوي آنها، پروتئين‌هايي با كيفيت بالا هستند اما (وي)، كه به پروتئين سريع معروف است، به سرعت به اسيدهاي آمينه تبديل شده و جذب خون مي‌شود.
به همين دليل نوشيدن شير بعد از ورزش‌كردن بسيار مفيد است. از طرف ديگر كازئين آهسته‌تر هضم مي‌شود. بنابراين ذخيره پروتئيني را كه بايد هميشه در بدن وجود داشته باشد، تامين مي‌كند. به همين دليل است كه نوشيدن شير به‌عنوان ميان‌وعده يا قبل از خواب توصيه مي‌شود.
از آن‌جايي‌كه شير منبع هر دوي اين پروتئين‌هاست، يك ليوان بزرگ آن، تركيب ايده‌آلي از پروتئين‌هاي سازنده ماهيچه را براي بدن فراهم مي‌كند.
کاهش استرس
نوشیدن شیر یک روش عالی برای کاهش استرس روزانه است. یک لیوان شیر گرم، به شل شدن عضلات متشنج و تسکین اعصاب کمک بزرگی می‌کند.
کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی
تحقیقات زیادی وجود دارد مبنی بر این که مصرف شیر و لبنیات، خطر بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد. مردانی که بیشتر از دیگران شیر مصرف می کنند، کمتر دچار حملات قلبی می شوند. همچنین مصرف شیر کم چرب به دلیل سرشار بودن از کلسیم میزان کلسترول بد را در خون کاهش داده و میزان کلسترول خوب را بالا می برد، اما فراموش نكنید كه منظور ما از شیر، نوع كم چرب آن است.
جلوگیری از بروز چاقی با شیر کم چرب
افرادی که از شیر کم چرب استفاده می کنند، لاغرتر از سایرین هستند. شما می توانید با مصرف شیر و لبنیات کم چرب میزان کالری دریافتی تان را تحت کنترل داشته باشید تا از بروز چاقی، مخصوصا چاقی شکم پیشگیری شود.
در يك مطالعه ۶ ماهه، پژوهشگران دانشگاه تنسي دريافتند كه افراد چاقي كه روزي ۳ وعده لبنيات غني از كلسيم مصرف مي‌كنند، نسبت به افرادي با رژيم غذايي مشابه كه فقط وعده‌هاي لبنيات را مصرف نمي‌كنند، چربي شكم‌شان سريع‌تر آب شده و زودتر لاغر مي‌شوند. آنها همچنين متوجه شدند كه مكمل‌هاي كلسيم به اندازه شير در لاغري موثر نيستند.
اين پژوهشگران بر اين عقيده‌اند كه علاوه بر اين‌كه كلسيم سرعت سوختن چربي‌هاي بدن را افزايش ميدهد، ساير تركيبات موجود در لبنيات، مثل پروتئين‌هاي شير هم اثر چربي‌سوز مضاعف دارند. البته براي كم‌كردن وزن، حتما بايد رژيم غذايي لاغري را رعايت كنيد زيرا مثلا اگر شير‌تان را با يك جعبه شيريني بخوريد، هرگز لاغر نخواهيد شد.
افزایش قدرت جسمانی و هوش
از آنجا که دوران نوجوانی و کودکی، مرحله خیلی مهمی در سلامت جسمانی و روانی فرد است، رژیم غذایی سرشار از لبنیات و شیر در این دوران، پایه گذار دوران جوانی و میانسالی و حتی سالمندی سالم تر به حساب می آید. به علاوه، مطالعات نشان می دهد کودکانی که روزانه شیر مصرف می کنند، از سایر کودکانی که علاقه‌ای به خوردن آن ندارند، باهوش ترند.
کاهش خطر بروز دیابت نوع دوم
شیر دشمن دیابت نوع دوم است. محققان به این نتیجه دست یافته اند که مصرف منظم لبنیات و شیر کم چرب می تواند خطر بروز دیابت نوع دوم را در بزرگسالان پایین آورد.
پیشگیری از سرطان پستان و روده
تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان دهنده تاثیر شیر بر پیشگیری از سرطان بوده‌اند. نقش خوردن شیر در پیشگیری از سرطان‌های پستان و روده بزرگ به اثبات رسیده است. طبق تحقیقات دانشمندان سوئدی، مردانی که روزانه ۵/۱ لیوان شیر می خورند، ۳۵ درصد کمتر احتمال دارد كه به سرطان روده بزرگ مبتلا شوند.
خواص شیر های غنی شده
معمولا شیر با ویتامین D، ویتامین A، ویتامین‌های گروه B و همچنین آهن غنی می‌شود که مصرف آنها نیز بسیار توصیه می‌شود.
تمام افراد می‌توانند از شیرهای غنی شده استفاده کنند اما شیرهای غنی شده با ویتامین D بیشتر به افرادی توصیه می‌شود که در شهرهای آلوده زندگی می‌کنند و یا عوامل دیگری مانع رسیدن نور خورشید به آنها می‌شود. چنین افرادی با استفاده از شیر غنی شده می‌توانند دیگر ویتامین‌های مورد نیاز بدن خود را نیز تامین کنند.
کاهش دردهای آرتروز با شیر بز
شیر بز اگر چه به شکل وسیع و صنعتی کمتر در اختیار مردم قرار می‌گیرد و تنها افرادی که در روستاها زندگی می‌کنند امکان دسترسی به آن را دارند، اما این شیر در برخی کشورهای اروپایی به شکل صنعتی و وسیع در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد و حتی به صورت شیرخشک شده نیز در سوپرمارکت‌ها عرضه می‌شود.
درمانگران طب سنتی بر این باورند اگر شیربز تازه با انجیر سیاه تازه که در فصل تابستان می‌روید، مصرف شود، می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش دردهای آرتروز، روماتیسم و بیماریهای مفصلی داشته باشد. در صورتی که افراد به شیرخشک بز یا انجیر سیاه خشک دسترسی داشته باشند، می‌توانند با اضافه کردن آب به شیر یا خیس کردن انجیر درون آب از خواص درمانی این غذای دارویی بهره ببرند.
خواص درمانی شیر الاغ
شیر الاغ یکی از سرد مزاج‌ترین شیرها در طبیعت است. این شیر در صورتی که از الاغی که کره‌اش ماده است، تهیه شده باشد، خواص درمانی زیادی دارد. شیر الاغ یکی از گران‌ترین شیرها در برخی از کشورهای اروپایی مانند لهستان و برخی از کشورهای اسپانیایی زبان مانند پرو است که به صورت روزانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیر الاغ بسیار برای بدن مفید است و خاصیت ضد باکتری ان ۲۰۰ برابر بیشتر از شیر گاو می باشد و به دلیل داشتن مقدار زیادی امگا ۳ و کلسیم که برای قلب انسان بسیار مفید هستند، در کاهش وزن انسان بسیار موثر است. مصرف روزانه این شیر باعث حفظ انرژی و در نتیجه آن نشاط انسان می شود.
در برخی از متون قدیمی به این نکته اشاره شده که اگر شیر الاغ را پیش از خواب در بینی بچکانند موجب بهبود کیفیت خواب و عمق آن می‌شود و در افرادی که مبتلا به خون‌دماغ هستند باچکاندن یک تا ۲ قطره از آن داخل حفره‌های بینی و افرادی که مبتلا به دندان درد هستند با قرقره‌کردن آن موجب قطع شدن خونریزی و تسکین درد می‌شود.
علاوه بر این، در منابع تاریخی و سنتی اشاره شده که برخی از سلاطین در گذشته برای حفظ نشاط و شادابی پوست‌شان با شیرالاغ حمام کرده و از آن برای درمان و تسکین دردهای ناشی از بیماری سل استفاده می‌کردند.
خواص شیر گاو در درمان اسهال و بی خوابی
در برخــی متون طب سنتی اشاره شده که درمانگران طب سنتی برای درمان اسهال از شیرگاو در شرایطی خاص استفاده می‌کردند. آنها سنگ رودخانه یا آهن گداخته شده در آتش را درون ظرف شیر می‌انداختند و به این ترتیب موجب جوش آوردن شیرگاو می‌شدند و نوشیدن این شیر را به افرادی که به اسهال مبتلا شده‌اند، توصیه می‌کردند. علاوه بر اینها، درمانگران بر این باورند اگر دو برابر وزن شیر گاو به آن آب اضافه کنیم خاصیت مدری دارد و موجب پاکسازی و تخلیه مجاری ادراری می‌شود.
شیربرنجی که از شیرگاو تهیه شده باشد خاصیت ملین دارد و می‌تواند تسکین‌دهنده‌ای خوب برای افرادی که دچار زخم‌های روده و کولیت‌های یبوستی هستند، باشد. علاوه بر این، افرادی که تصمیم دارند چاق شوند، می‌توانند با خوردن شیربرنج یا فرنی که از شیر گاو تازه تهیه شده و در آن گردو و خرما وجود داشته باشد به خواسته‌شان برسند.
در برخی از متون طب سنتی به این موضوع اشاره شده خوردن شیربرنج یا فرنی با این ویژگی‌ها موجب افزایش اسپرم در مرد‌ها می‌شود. اما باید به این مسئله نیز توجه کرد نباید بیشتر از یک لیوان شیربرنج یا فرنی در طول روز مصرف کرد، زیرا مصرف بی‌قاعده و بیش‌از حد از این غذا موجب ابتلا به سنگ کلیه و بیماریهای پوستی مانند «برص» می‌شود.
افرادی که دچار خشکی مزاج هستند و این خشکی مزاج موجب شده برخی از فعالیت‌های مغزی آنها تحت تاثیر قرار بگیرد، می‌توانند با نوشیدن شیرگاو و دریافت رطوبت آن خواب راحت‌تری را تجربه کنند.
نوشیدن شیرگاو به افرادی که به وسواس، مالیخولیا، فراموشی و بی‌خوابی مبتلا هستند کمک می‌کند تا این اختلال‌ها را پشت سر بگذارند. از دیدگاه درمانگران طب سنتی خشکی مزاج یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به بی‌خوابی و اختلال‌های ناشی از آن است که با اصلاح رژیم غذایی و تغییر شیوه زندگی قابل بررسی است.
میزان نیاز به مصرف روزانه
البته میزان شیر مورد نیاز افراد مختلف با هم تفاوت دارد. کودکان زیر ۷ سال باید روزانه ۵/۱ لیوان شیر استفاده کنند. نوجوانان در سن رشد و بازه سنی ۷ تا ۱۲ سال باید دو لیوان شیر بنوشند. پسرها در سن بلوغ به ۳ لیوان شیر در روز و دختران در این سن به ۵/۲ لیوان شیر در روز احتیاج دارند. خانم‌های شیرده و باردار باید روزی ۵/۳ لیوان شیر در رژیم غذاییخود داشته باشند و افراد بزرگسال روزانه ۲ لیوان شیر نیاز دارند. البته به جای شیر می‌توان از مقادیر مشابه دیگر لبنیات نیز بهره برد.
مشکل عدم هضم لاکتوز
به هیچ عنوان نباید شیر از وعده‌ها و میان وعده‌های غذایی حذف شود، حتی اگر هضم آن برای افراد سخت باشد. البته امروزه راه‌های زیادی برای افرادی که نمی‌توانند لاکتوز شیر را هضم کنند وجود دارد. به طور مثال استفاده کردن از قرص‌های آنزیم برای هضم لاکتوز یا استفاده از شیرهای کم لاکتوز موجود در بازار. البته‌این افراد می‌توانند ماست را در صورت تمایل جایگزین شیر مصرفی روزانه خود کنند.
برخی از افراد شیر را همراه با چای می نوشند که کاملا اشتباه است زیرا پروتئین های موجود در شیر اثرات مفید ترکیبات موجود در چای که باعث کاهش کلسترول خون و کاهش جذب چربی های شکمی می شوند را از بین می برد.
شیرهای طعم‌دار برای افرادی که طعم شیر را دوست ندارند و یا بچه‌هایی که برای خوردن شیر بهانه می‌تراشند، بسیار مناسب است. اضافه کردن میوه یا عسل به شیر چیزی از خاصیت این ماده مغذی کم نمی‌کند.
البته اضافه کردن کاکائو به شیر تا حدی موجب عدم جذب کلسیم می‌شود. به همین خاطر پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که مایل به استفاده از شیر کاکائو هستید، میزان کاکائو موجود در شیر را کمتر کنید و شیر کاکائوی رقیق بنوشید.
نوشیدن شیر از نگاه طب سنتی
درمانگران طب سنتی برای نوشیدن شیر هنگام وعده‌های غذایی به قواعد و ضوابط خاصی معتقدند و مصرف شیر را مفید نمی‌دانند. آنها بر این باورند حتما باید میان خوردن غذا، نوشیدنی یا خوراکی ترش و شیر فاصله وجود داشته باشد. مثلا اگر فردی در وعده صبحانه، آب پرتقال میل کرده باشد، نباید بلافاصله شیر بنوشد، زیرا این شیر خاصیت خود را از دست می‌دهد و با ترکیب شدن با پرتقال در معده موجب تولید خلط فاسد می‌شود.
این درمانگران توصیه می‌کنند، بهتر است بعد از خوردن پرتقال یا آب پرتقال نیم ساعت صبر کنید و بعد شیر بنوشید و اگر ابتدا شیر نوشیده‌اید باید یک ساعت صبر کنید تا شیر به طور کامل هضم شود و بعد آب پرتقال وارد دستگاه گوارش شود تا بدن از مضرات ترکیب این دو ماده در امان بماند.
از نگاه طب سنتی تنها افرادی که میزان اخلاط بدنشان متعادل است، می‌توانند به راحتی شیر مصرف کنند. اگر فردی در معده‌اش خلط بلغم زیاد باشد یعنی با علائمی همچون پر آب شدن دهان، سفیدی صورت و دیرهضمی غذا رو به رو باشد با زیاد خوردن شیر موجب افزایش خلط غالب یعنی بلغم می‌شود و دراین حالت عوارض ناشی از افزایش این خلط را تجربه می‌کند. این شرایط برای افرادی که خلط غالب بدن آنها صفرا و دم باشد نیز اتفاق می‌افتد و مشکلاتی را برای آنها به وجود می‌آورد.
دانستنیهای بیشتر در مورد شیر و سوالاتی که در زمینه مصرف آن مطرح است!!
مضرات مصرف شیر پاستوریزه و هوموژنیزه
امروزه دو فرآیند مختلف با نام پاستوریزه کردن و هوموژنیزه کردن را روی شیر انجام میدهند.
ویتامین‌ها و موادمعدنی موجود در شیر در اثر پاستوریزه شدن از بین می‌روند یا تغییر ساختمان میدهند. مثلا ساختمان کلسیم تغییر می‌کند و به کلسیم غیرقابل حل تبدیل می‌شود.
لاکتوز یا قند شیر نیز هنگام پاستوریزه شدن تغییر شکل می‌دهد و به بتالاکتوز تبدیل می‌شود. بتالاکتوز دارای متابولیسمی متفاوت است و به سرعت جذب بدن می‌شود و باعث ایجاد گرسنگی کاذب، اختلال در متابولیسم و در نتیجه آن ایجاد بیماری دیابت و چاقی می‌شود.
امروزه فرآیندی به نام هوموژنیزه کردن نیز روی شیر انجام می‌شود. شیر در این فرآیند با فشار بسیار زیاد (صدها تا هزار برابر فشار اتمسفر) از سوراخ‌های بسیار ریزی عبور میدهند. این کار باعث شکستن گلبول‌های چربی و در نتیجه تعلیق و حفظ آن در مایع می‌شود و از تجمع آن در سطح بالایی شیر به شکل خامه یا سرشیر جلوگیری می‌کند.
بهترین شیر، شیر های ارگانیک و غیر پاستوریزه است که قبل مصرف خوب جوشیده شده باشند.
آیا هورمون‌هاي گاوي بي‌خطر هستند؟
معمولا این سوال وجود دارد که آيا هورمون‌هايي كه براي دام‌ها استفاده شده و به آنها تزريق مي‌شود باعث ناسالم‌شدن شير مي‌شوند؟
نه؛ مگر اين‌كه بخواهيد شير را تزريق كنيد!
اصل ماجرا اين است كه در سال ۱۹۹۳ انجمن غذا و داروي آمريكا (FDA) استفاده از هورمون رشد گاوي (BGH) را در دام‌ها تاييد كرد. اين‌كار باعث افزايش ميزان توليد شير با هزينه كمتر براي دامداران شد كه در نتيجه آن، قيمت اين محصول در سوپرماركت‌ها هم كاهش يافت اما اين مسئله بحث‌هاي فراواني به‌دنبال داشت زيرا اين هورمون، تجمع فاكتور رشد شبه انسولين را در شير افزايش ميدهد. اين هورموني است كه با افزايش احتمال ابتلا به سرطان ارتباط دارد.
برخلاف هورمون‌هاي استروئيدي كه مي‌توانند به‌صورت خوراكي هم مصرف شوند، اين هورمون بايد تزريق شود تا اثر خود را بگذارند زيرا روند هضم غذا، اين هورمون‌هاي پروتئيني را از بين مي‌برد. پس نوشيدن شير گاو‌هايي كه به اين روش هورمون درماني شده‌اند، اين مواد شيميايي را به بدن انسان منتقل نمي‌كند اما متاسفانه اين روش براي گاو‌ها ضرر دارد.
پژوهشگران كانادايي متوجه شده‌اند گاو‌هايي كه به آنها هورمون داده مي‌شود، بيشتر به عفونت و التهاب سينه مبتلا مي‌شوند.
كدام‌يك بهتر است؛ شير كم‌چرب يا پرچرب؟
البته اين به ذائقه شما بستگي دارد. درحالي‌كه معمولا گفته مي‌شود بهتر است شير كم‌چرب مصرف كنيد اما بيشتر مطالعات علمي نشان ميدهد شير پرچرب بيشتر از كم‌چرب سطح كلسترول خون را تنظيم مي‌كند.
در اين تحقيقات فقط يك مورد استثنا وجود دارد. پژوهشگران دانماركي دريافتند، ميزان كلسترول بدخون يعني LDL در مرداني كه شير پرچرب فراوان مي‌نوشند، كمي افزايش مي‌يابد. البته لازم به ذكر است، مرداني كه در اين آزمايش مورد بررسي قرار گرفتند، روزانه ۶ ليوان بزرگ شير پرچرب مصرف مي‌كردند كه بسيار غيرمعمول است!
با وجود اين، تري‌گليسيريد آنها تا ۲۲ درصد كاهش داشت. تري‌گليسيريد بالا يكي از نشانه‌هاي بيماري‌هاي قلبي است.
آنتي‌بيوتيك‌ها در شير چه اثري دارند؟
در حقيقت هيچ‌كس هنوز به درستي نمي‌داند كه اثر آنتي‌بيوتيك‌ها چيست. بعضي از دانشمندان معتقدند، شير گاو‌هايي كه به آنها آنتي‌بيوتيك داده مي‌دهند، در انسان باعث ايجاد مقاومت در برابر آنتي‌بيوتيك‌ها مي‌شود. يعني هنگامي كه براي درمان عفونت، آنتي‌بيوتيك مصرف مي‌كنيد، تاثير چنداني بر بدنتان نخواهد داشت البته اين مسئله هنوز ثابت نشده است. اگر در اين مورد نگران هستيد، شيرهاي فاقد آنتي‌بيوتيك و هورمون يا شيرهاي ارگانيك مصرف كنيد.
آیا خوردن شیر برای بدن ضرر دارد؟
شیر به عنوان “یک غذای کامل” شناخته می شود و علاوه بر ایـن بسیـار مـغـذی هـم هسـت. در سـالهای اخیر جمله “شـیـر گـاو فـقط مخصوص گوساله هاست” به صورت شعار محکم گروه های مختلف پزشکی درآمـده است. آنها معتقد هسـتـند کــه شیر چیزی نیست جز یک “سم کشنده.” اگر شـمـا طـرفــدار این گروهک ها هستید و تصور می کنید که شیر عامل به وجود آمدن بسیاری از بیماری های خطرناک است در این قسمت دعاوی که در مقابل شیر قد علم کرده اند را بیان نموده و به آنها پاسخ داده ایم.
آیا فراورده های لبنی خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش میدهند؟
اگر شما میزان زیادی شیر و پنیر استفاده می کنید، این احتمال وجود دارد که کلسترول خونتان افزایش پیدا کند. این درست است؛ اما شما هر غذایی که دارای چربی های اشباع شده باشد را مصرف کنید، احتمال افزایش کلسترول خون در آن وجود دارد.
مخالفان شیر معتقدند که شیر همان شیر است. اما همانطور که می دانید امروزه فراورده های کم چرب و یا بدون چربی آن تولید می شود که کلسترول خون را به میزان زیادی افزایش نمی دهند. در حقیقیت شواهدی وجود دارند که حاکی از آن است که حتی درون شیر مواد و ترکیباتی وجود دارد که می تواند به پایین آوردن کلسترول خون نیز کمک کنند. (البته در شیرهای پرچرب میزان چربی بر روی این مواد غلبه دارد) و از آنجایی که شیر سرشار از کلسیم و منیزیم می باشد به بهبود بیماری فشار خون نیز کمک می کند.
مخالفان شیر همواره در نشریه های مختلف مربوط به سلامتی دعاوی را به چاپ می رسانند که گویای این مطلب هستند که حتی انواع کم چرب شیر باز هم خطر بیماری ها و حملات قلبی را افزایش می دهد. اما مقالات آنها اغلب ساده انگارانه و گمراه کننده می باشد.
بر اساس تحقیقی که در ۳۲ کشور در مورد مصرف شیر و بروز بیماری های قلبی انجام شده هیچ چیز بر ضد شیر ثابت نشده. دلایل بروز بیماری های قلبی آنقدر گسترده بوده اند که دیگر جایی برای شیر باقی نگذاشتند. همچنین در این تحقیقات مشخص نشده بود که چه نوع شیری ( کم چرب و یا پر چرب) در کشورهای مصرف کننده مورد استفاده قرار می گرفته است.
آیا فراورده های لبنی ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهند؟
تحقیقات نشان می دهند که میان لاکتوز ( قند شیر) و گالاکتوز ( یکی دیگر از قندهای موجود در شیر) وسرطان تخمدان ارتباط وجود دارد. این در حالی است که سایرین هیچ گونه اعتقادی به این قضیه ندارند. یکی از تحقیقات معتبری که در ژورنال بیماری های مسری در آمریکا صورت پذیرفته، این ادعا را به طور کلی رد می کند. به این معنا که ثابت شده است خانم های با سرطان تخمدان مقدار بیشتر و یا کمتری را نسبت به همنوعان سالم خود مصرف نمی کردند.
آیا فراورده های لبنی به طور کلی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می دهند؟
مشکل از شیر نیست بلکه به خاطر کل مقدار چربی مصرفی بدن می باشد. برای نمونه، میزان زیاد چربی ریسک ابتلا به سرطان روده و ریه را افزایش می دهد. اما برخی مطالعات نشان می دهند که شیرهای کم چرب می توانند به نوعی ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهند.
در حقیقت آزمایشاتی که بر روی حیوانات انجام شده نشان داده اند که ترکیبات شیر می توانند رشد سرطان را متوقف کنند. به علاوه شواهدی بر این اساس که شیر ریسک ابتلا به سرطان روده را نیز کاهش می دهد، وجود دارد. کلسیم و ویتامین D که در شیر وجود دارد از روده در برابر بیماری ها محافظت می کند.
آیا فراورده های لبنی ریسک ابتلا به دیابت در سنین پایین را افزایش می دهند؟
این یکی از وحشتاناکترین دعاوی بود که چند سال پیش از طرف گروهی از پزشگان مخالف شیر، بیان شد. مرحوم دکتر “بنجامین سپاک” نیز جزئی از آنها بود. آنها در حقیقت مخالف مصرف هر گونه محصولاتی که از حیوانات بدست می آید، بودند.
این حقیقت دارد که در تحقیقی که در سال ۱۹۹۲ به پایان رسید تثبیت شده بود که پروتیین مخصوصی که در شیر گاو وجود دارد مستقیما باعث واکنش غیر طبیعی کودکان به طور ژنتیکی شده و نوعی سلول های انسولین ساز در آنها شروع به تکثیر می کند. اما تحقیقات وسیع تر در این زمینه هیچ گونه ارتباطی را بین دیابت در کودکی و شیر ثابت نکردند. تنها ثابت شد بچه هایی که از شیر مادر تغذیه می کنند ریسک کمتری در ابتلا به دیابت دارند. هیچ مقام رسمی اعلام نکرده بود که چنین کودکانی به هیچ وجه از لبنیات و یا شیر گاو استفاده نمی کرده اند.
آیا شیر باعث ایجاد خلط در گلو می شود؟
شواهد علمی اظهار می دارند: خیر، اینگونه نیست. این تصور غلط به این دلیل ایجاد شده که پس از مصرف شیر، به دلیل جنس خاص آن در دهان باقی مانده و کل سطح داخلی آنرا می پوشاند.
در تحقیقی که در استرالیا انجام شد به تعدادی از افرادی که معتقد بودند شیر باعث ایجاد خلط می شود، مقداری شیر کاکائو و یا شیر سویا داده شد، البته بدون اینکه خودشان متوجه شوند. کسانی که شیر خالص خورده بودند اظهار می داشتند که دهان آنها لزج شده و خلط در گلویشان به وجود آمده، اما آن عده دیگر که شیر سویا و یا انواع مشابه آنرا مصرف کرده بودند نیز چنین ادعایی داشتند؛ بنابراین ما نمی توانیم با این روش شیر گاو را تحریم کنیم و به سرزنش آن بپردازیم.
اگر احساسی که بعد از خوردن شیر در دهانتان ایجاد می شود را دوست ندارید و یا تصور می کنید که آب دهانتان آنقدر سنگین می شود که قورت دادن آن برایتان مشکل است، بنابراین تمام این عوامل دلایل دیگری هستند که از شیر کم چرب یا بدون چربی استفاده کنید.
آیا فراورده های لبنی در حقیقت ریسک ابتلا به پوکی استخوان را افزایش میدهند؟
این تصور اشتباه در بسیاری از کشورها نظیر چین که تا حدود زیادی از سبزیجات تازه استفاده می کنند و به ندرت از فراورده های لبنی بهره می برند و به طور عادی پوکی استخوان در بین ساکنان آن وجود ندارد، بیان می شود. البته در این مطالعات تضادهایی هم دیده شده است.
بسیاری از بررسی ها نشان داده اند که مصرف کلسیم زیاد (به ویژه از طریق لبنیات آنهم در دوران جوانی) باعث ساخته شدن استخوان های محکم می شود، اما برخی آزمایشات هم وجود دارند که نشان می دهند فراورده های لبنی و یا مصرف کلسیم به هیچ وجه از شکسته شدن استخوان های لگن جلوگیری نمی کنند.
یکی از دلایل شاید این باشد که شیر سرشار از پروتیین است که پروتیین خود باعث می شود تا کلسیم بیشتری (کلسیوم در بدن نقش مهمی را در متراکم شدن بافت های استخوانی بازی می کند) از طریق ادرار دفع شود. البته کلسیمی که در شیر وجود دارد خیلی بیشتر از آن است که پروتیین بتواند بر آن غلبه کند.
عوامل وراثتی نیز تاثیر چشم گیری بر روی این مطلب می گذارند. اکثر محققین همچنان مصرف لبنیات را به تمام افراد توصیه می کنند. ( البته به همراه تمرینات ورزشی و در صورت لزوم مکمل های حاوی کلسیم) و آنرا به عنوان بهترین راه در جلوگیری از پوکی استخوان معرفی می کنند.
آیا افرادی که در هضم لاکتوز مشکل دارند، می توانند لبنیات مصرف نکنند؟
بسیاری از افراد تصور می کنند که به هیچ وجه نمی توانند لاکتوز ( قند شیر) را هضم کنند. آنها نمی دانند که نفخ شکم و ناراحتی های معده ای تنها به دلیل لاکتوز موجود در شیر نمی باشد.
البته باید توجه داشت که دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که کسانیکه به هیچ وجه نمی توانند لاکتوز را تحمل کنند به راحتی می توانند روزی ۱ تا ۲ فنجان شیر در بین وعده های غذایی خود میل کنند. البته اگر این افراد باز هم با مشکل برخورد کردند می توانند از انواع شیرهای کم لاکتوزی که امروزه در بازارها به وفور یافت می شود، استفاده کنند.
