هندوانه؛ مواد تشکیل دهنده و ویتامین ها

هندوانه از نظر طب قديم ايران سرد و تر است. هندوانه سرشار از آنتی اکسیدان ها و منبع بسیار خوبی از ویتامین ث و ویتامین آ است. هندوانه تنها میوه‌‌ای است که نسبت به میوه‌ها و سبزی‌جات دیگر، دارای مقدار بیشتری بتاکاروتن است.
هندوانه منبع خوبی از تیامین، پتاسیم و منیزیم است که از بدن در برابر بیماری‌های مختلفی محافظت می‌کنند.

مواد تشکیل دهنده و ویتامین ها در ۱۰۰ گرم هندوانه
انرژی ۳۰ کیلو کالری
کربوهیدرات ها ۷/۵۵ گرم
قند ۶/۲ گرم
فیبر غذایی ۰/۴ گرم
چربی ۰/۱۵ گرم
پروتئین ۰/۶۱ گرم
ویتامین آ معادل ۲۸ میکرو گرم و بتاکاروتن ۳۰۳ میکرو گرم
ویتامین ب۱ (تیامین) ۰/۳۳ میلی گرم
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) ۰/۰۲۱ میلی گرم
ویتامین ب۳ (نیاسین) ۰/۱۷۸ میلی گرم
ویتامین ب۵ (پانتوتنیک اسید) ۰/۲۲۱ میلی گرم
ویتامین ب۶ ۰/۰۴۵ میلی گرم
کولین ۴/۱ میلی گرم
ویتامین ث ۸/۱ میلی گرم
کلسیم ۷ میلی گرم
آهن ۰/۲۴ میلی گرم
منیزیم ۱۰ میلی گرم
منگنز ۰/۰۳۸ میلی گرم
فسفر ۱۱۲ میلی گرم
سدیم ۱ میلی گرم
روی ۰/۱ میلی گرم
آب ۹۱/۴۵ گرم
لیکوپن ۴۵۳۲ میکرو گرم

خواص و فواید هندوانه

هندوانه میوه ای است که برای سلامتی انسان بسیار مفید است و فواید بسیار زیادی برای بدن دارد. متخصصان معتقدند که ماده ای به نام سیترولین که در هندوانه به فراوانی یافت می شود، مسئول کاهش کلسترول، فشار خون، وزن و جلوگیری از تشکیل پلاک سرخرگی می باشد. در واقع مصرف این میوه موجب کاهش آترواسکلروز (تصلب شرایین) می گردد.
مصرف هندوانه می تواند بخشی از کالری، ویتامین C و A مورد نیاز بدن را تأمین کند. همچنین هندوانه حاوی فیبر خوراکی و پتاسیم است که به کاهش فشارخون کمک می کند.

کاهش خطر سکته، سرطان پروستات و آسم
هندوانه منبع قوی از آنتی ‌اکسیدان کاروتن است که لیکوپن نامیده می‌شود. این آنتی‌ اکسیدان‌ها در بدن حرکت کرده و رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کنند. رادیکال‌های آزاد، موادی در بدن هستند که می‌توانند آسیب زیادی به ما وارد کنند. این مواد می‌توانند کلسترول را اکسید کرده و باعث شود که به دیواره رگ‌‌های خونی چسبیده و موجب ضخیم‌تر شدن آن شود و این عمل می‌تواند منجر به سکته قلبی شود.
آنتی اکسیدان لیکوپن که رنگ قرمز زیبا را به هندوانه می‌دهد، به کاهش خطر سرطان پروستات هم کمک می‌کند. افرادی که بزرگی پروستات دارند آب هندوانه استفاده کنند.
آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش شدت آسم کمک می‌کنند. همچنین خطر سرطان روده، آسم، بیماری قلبی، آرتروز هماتوئید و سرطان پروستات را کاهش می‌دهند.

کاهش آمونیاک بدن
آمونیاک، ترکیب شیمیایی تولید شده توسط باکتریهای ساکن روده و همچنین به عنوان یک متابولیت در مسیر سنتز پروتئینها در بدن ایجاد می شود که جزء ترکیبات سمی برای بدن محسوب میشود. بنابراین این ترکیب به کبد انتقال داده شده و به ۲ فرم غیر سمی تبدیل می شود.
یکی از این ترکیبات اوره بوده که توسط خون از محل تولید یعنی کبد به کلیه حمل شده واز طریق ادرار از بدن دفع می شود و ترکیب دیگر گلوتامین می باشد که از ترکیب اسید گلوتامیک با آمونیاک در کبد تولید شده و بعد از انتقال به کلیه، توسط آنزیم گلوتامیناز کلیوی به آمونیوم قابل دفع از طریق ادرار و گلوتامین تبدیل می شود.
اشکال در مکانیسم های دفع آمونیاک از بدن باعث تجمع این ماده سمی برای بدن در خون و سپس ورود آن به مغز و تجمع در مغز می شود که این باعث ایجاد علائمی مانند خواب آلودگی، گیجی، خستگی زیاد، تشنج، مشکلات تنفسی و استفراغ و در نهایت کما و مرگ می شود!
هندوانه خاصیت خنک‌کنندگی خاصی دارد و به طرز شگرفی سرشار از سیترولین بوده که آمینو اسیدی است که بدنمان برای ساخت یک آمینواسید دیگر، آرژنین، که در چرخه اوره برای از بین بردن آمونیاک استفاده می‌شود، مصرف می‌کند.

کاهش صدمات ناشی از دخانیات و استرس
هندوانه به خاطر داشتن ویتامین C و ویتامین A و بتاکاروتن و لیکوپین، صدماتی را که در اثر استرس، استعمال دخانیات، سموم محیطی و داروها وارد می شود کاهش می دهد.

فواید هندوانه برای پوست و مو
هندوانه سرشار از خواص ویتامین C و A است و این بدین معنی است که خوردن ۲ تا ۳ تکه از هندوانه در روز می‌تواند برای پوست شما یک معجزه محسوب شود. دیگر خاصیت خوردن مرتب این میوه این است که زخم و آسیب‌های پوست را سریع‌تر درمان می‌کند چرا که دارای آمینو اسید است.
آب هندوانه برای تقویت پیاز مو بسیار مفید است قبل از هر غذا میل شود.
مالیدن پوست هندوانه به پوست باعث نرمی و لطافت آن می‌شود.
استفاده از ماسک هندوانه موجب پیشگیری از جوشهای بعد از اصلاح می شود.
آب هندوانه می تواند از پوست شما در مقابل آفتاب سوختگی محافظت کند. به دلیل این که هندوانه حاوی آب لازم، فیبر همراه با رادیکال‌های آزاد نظیر لیکوپن است، پوست حدود ۴۰% کمتر اشعه‌های UV را جذب کرده و برای مدت طولانی‌تری شفاف و درخشان می ماند.
هندوانه که منبع ویتامین A است، می تواند چربی های زیر پوست را کمتر کند و اندازه منافذ پوستی را نیز کاهش دهد.
هندوانه به طور طبیعی کمی پوست را سفت می کند و در نتیجه ظاهر آن را بهبود می بخشد.
آب هندوانه باقی مانده مواد شوینده را از روی دست پاک می کند و به فرایند پوست ریزی هم کمک می کند تا پوست تازه و سفت شود.
آنتی اسیدان هایی چون ویتامین C و A و لیکوپن در هندوانه وجود دارند که می توانند همچون یک صلاح قدرتمند با تمام نشانه های پیری مبارزه کنند.

فواید هندوانه در بارداری و شیردهی
خوردن هندوانه باعث کاهش عرق و سوزش سر معده در خانم های باردار می شود.
شکر و آب موجود در هندوانه، حالت تهوع خانم ها را تا حد زیادی کاهش می دهد و از کم شدن آب بدن آنها جلوگیری می کند.
مواد معدنی موجود در این میوه به جلوگیری از گرفتگی و انقباض عضلات شکم در ۳ ماه سوم بارداری کمک می کند.
هندوانه حاوی مقدار زیادی از ماده لایکوبین است و این ماده مانع از ورم شدید بدن در طول بارداری می شود.
هندوانه سرشار از ویتامین های A-C- B۶ به علاوه پتاسیم و منیزیم است و خوردن آن برای قدرت بینایی نوزاد، مغز، سیستم عصبی و ایمنی بدن نوزاد بسیار مفید است.
پتاسیم موجود در آن میزان آب را در خون و بافتهای بدن خانم باردار به حالت موازنه در می آورد.
خانم های باردار می توانند ۸ فنجان هندوانه بدون تخم و به شکل مکعب برش داده شده را در داخل مخلوط کن آنقدر بهم بزنند تا تبدیل به یک مایع نسبتاً غلیظ و یک دست شود سپس آن را از داخل الک عبور داده ( آنها را با فشار قاشق از الک عبور ندهید در این صورت بیش از اندازه فیبری می شوند). سپس در صورت تمایل می توانید یک و یا دو قاشق چایخوری از مرکبات دیگری مثل لیمو ترش، لیمو شیرین یا پرتقال را به آن اضافه کنید و آن را برای مدتی در فریزر قرار داده و زمانی که بسیار خنک شد میل کنید.
هندوانه شیر مادران را زیاد می‌کند قبل از غذا میل کنید.

کاهش وزن با هندوانه
هندوانه غذایی بسیار سالم بوده و می تواند به لاغری شما کمک کند. یکی از دلایل این امر، کم بودن کالری هندوانه است. هر یک پیمانه هندوانه فقط ۵۰ کالری انرژی دارد. برای کاهش وزن فقط کافی است کالری دریافتی کمتر از میزان کالری سوخته شده توسط بدن باشد.
همچنین، از آنجایی که هندوانه شیرین است، می تواند جایگزین مناسبی برای غذاهای شیرین پرکالری نظیر انواع شیرینی، کلوچه و بستنی باشد.
اسید آمینه آرژنین موجود در هندوانه می تواند به کم کردن وزن کمک کند.
دانشمندان با اضافه کردن آرژنین به رژیم غذایی موش های بسیار چاق برای حدود ۳ ماه، متوجه کاهش ۶۴ درصدی چربی های این حیوانات شدند. اسیدهای آمینه موجود در غذاها باعث اکسیده شدن گلوکز و چربی های غذا و به وجود آمدن ماهیچه می شود. این اسیدها باعث سوختن کالری های موجود در مواد غذایی می شوند. به همین دلیل، توصیه می شود پس از غذای خود دسرهایی همچون هندوانه یا دیگر منابع اسید آمینه همچون غذاهای دریایی، آجیل و دانه های خوراکی مصرف کنید.
نتایج یک بررسی نشان می دهد مصرف آب هندوانه یک ساعت پیش از ورزش کردن از بروز دردهای ماهیچه ای و افزایش ضربان قلب جلوگیری می کند. این خاصیت هندوانه به دلیل وجود ماده «سیترولین» در این میوه است که عملکرد رگ ها را بهبود داده و فشارخون را پایین می آورد.

کاهش خطر شکل گرفتن سنگ کلیه
خواص مفید در خوردن مرتب هندوانه برای کسانی که دچار بیماری سنگ کلیه بوده و یا کسانی که اغلب بیمار می‌شوند بسیار زیاد است. به دلیل آن که هندوانه حاوی مقدار زیادی آب است، به سختی تمایل به ایجاد سنگ کلیه دارد. هندوانه همراه با سکنجبین سنگ کلیه را خرد می‌کند.
۲ قاشق غذاخوری سکنجبین در یک لیوان آب هندوانه حل کرده و هر ۴ ساعت یک لیوان میل شود.

فواید دیگر هندوانه
هندوانه تورم و التهابات داخلی را کم می‌کند مخصوصاً التهابات دستگاه تناسلی و ادراری. هندوانه براي ورم مثانه مفيد است.
منیزیم و ویتامین B موجود در هندوانه در تسكین و آرامش اعصاب بسیار مفید بوده و به رفع كم خوابی كمک شایانی می كند.
هندوانه باعث پایین آوردن فشار خون می‌شود.
هندوانه به معالجه یرقان کمک می‌کند.
هندوانه برای گرفتگی کیسه صفرا مفید می‌باشد.
خارش و آلرژی را تسکین می دهد.
کسانی که خونشان غلیظ است آب هندوانه یک ساعت قبل از غذا بنوشند.
هضم آب هندوانه آسان‌تر از خود هندوانه است.
اگر هندوانه قبل از غذا خورده شود بدن را می‌شوید و مرض را از جسم دور می‌کند.
کودکانی که مخملک دارند آب هندوانه برای آنها مفید است قبل از هر غذا یک استکان بنوشند.
کسانی که سوزاک شده‌اند روزانه ۳ لیوان آب هندوانه قبل از غذا بخورند (سفلیس هم به همین صورت) هندوانه برای تب ‌های سوزان مفید است.
کسانی که یرقان دارند هندوانه را با سکنجبین بخورند.
اشخاص گرم مزاج خشک هندوانه یک میوه خوبی برای آنهاست چون هندوانه طبیعتش سرد و تر است.
براي برطرف كردن تب و اخلاط بدن هندوانه را با شير خشت بخوريد.
هندوانه ویژه تقویت صفرا و ضد نقرس است. هندوانه هم میوه و هم سبزی است یعنی در واقع خواص هر دو را دارد و سرشار از بتاکاروتن و عامل ضد سرطان است.

فواید تخم هندوانه

تخم هندوانه خارج کننده سنگ (کلیه ، مثانه و … ) است.
مغز تخم هندوانه به هضم غذا کمک می‌کند.
بهتر است برای اینکه نفخ نکنیم بعد از خوردن هندوانه چند دانه از تخم‌های آن هم با پوست جویده میل شود.
تخم هندوانه برای معالجه کمبودهای فکری و تقویت ذهنی در کودکان و نوجوانان مؤثر است.
تخم هندوانه داراي حدود ۳۰ درصد روغن است كه از نظر خواص شيميايي مانند روغن بادام مي باشد.
مغز تخمه هندوانه كرم هاي معده و روده را از بين مي برد. برای کاهش کرم از سیستم گوارشی خود از دانه‌های هندوانه کمک بگیرید. دانه‌های هندوانه را می‌توانید خرد کرده تفت داده و مانند بادام زمینی مصرف کنید و یا حتی آن‌ها را در آب بجوشانید و مانند چای مصرف کنید.
تخم هندوانه نيز فشار خون بالا را پايين مي آورد و مي توان از ريشه اين ميوه نيز براي جلوگيري از خونريزي استفاده كرد.

خواص پوست هندوانه

در طب سنتی چین پوست هندوانه را خوب می شویند و در جلوی خورشید می گذارند تا خشك شود، سپس از آن برای مبارزه با بیماری استفاده می كنند. بدین صورت كه ۵۰ گرم پوست هندوانه را در كمی آب می جوشانند و مانند چای آن را می نوشند كه چون دارای پتاسیم بالاست برای مبتلایان به فشار خون بالا، فشارهای عصبی و همچنین برای بیماران مبتلا به مرض قند بسیار مفید است.
مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است.
پوست سفید داخل هندوانه برای زخم و چرك گلو و دهان بسیار مؤثر است.
کسانی که بیماری حصبه دارند پوست هندوانه را خرد کرده بر سر و کف و دست و پا ببندند.

بهترین زمان خوردن هندوانه
بهترین زمان خوردن هندوانه قبل از غذا است. مصرف هندوانه بلافاصله بعد از خوردن غذا باعث اختلال هضم می‌شود و در حالت ناشتا مخصوصاً در هوای گرم یا در هنگام تشنگی، مضر است.

موارد منع مصرف و مضرات هندوانه

خوردن هندوانه برای افراد دیابتی مفید نیست؛ زیرا قند موجود در هندوانه در افراد دیابتی سبب می‌شود قند خون بسرعت بالا رود. بنابراین از خوردن هنداونه پرهیز کنند.
یک یا سه قاچ هندوانه به اندازه یک پرس استیک گوشت خوک یا گوساله، صفرا را تحریک می‌کند. هندوانه و دیگر میوه‌های همین خانواده، باید تک و تنها بدون مواد غذایی دیگر خورده شود. هرگز هندوانه را با سایر میوه ها به صورت مخلوط نخورید زیرا نفخ شکم، دل درد، کولیت موقت به همراه دارد.
هیچ گاه هندوانه را ناشتا نخورید. مصرف هندوانه بلافاصله بعد از خوردن غذا باعث اختلال هضم می‌شود.
اگر اشخاص سرد مزاج هندوانه بخورند امکان تضعیف قوه باء و درد مفاصل دارند.
خوردن هندوانه برای اشخاص سرد مزاج، تولید درد مفاصل می کند و در این موارد خنثی کننده ی زیان هندوانه، ‌عسل و قند و امثال آن است.
زیاده روی در خوردن هندوانه برای طحال زیان آور است. علائم مشکل طحال بعد از خوردن هندوانه، احساس درد یا نفخ در محل چپ شکم و ایجاد تیرگی در رنگ بدن یا سفیدی چشمان است.
مصرف هندوانه در افرادی که آلرژی یا حساسیت فصلی یا غذایی دارند ممنوع است.

دانستنیهای بیشتر در مورد هندوانه

هندوانه Watermelon، با نام علمی Citrullus vulgaris، گياهي است يكساله و يك پايه. ساقه آن خزنده و پيچك دارد و برگهاي آن پهن با بريدگيهاي عميق مي باشد. گلهاي آن كوچك و زردرنگ است. ميوه آن رگدار يا دراز است. پوست آن سبز رنگ و داخل آن قرمز مي باشد. تخمه هندوانه بر حسب انواع مختلف آن ممكن است سياه، قرمز، سفيد و يا زرد باشد.

زادگاه اصلی هندوانه، هندوستان است به همین خاطر، وجه تسمیه ی آن (هند وانه) به معنای میوه هند معروف شده است. هندوانه در بیشتر مناطق دنیا کاشته می شود و در اغلب نواحی کشورما به وفور در نژادهای مرغوب و متنوعی کشت و پرورش داده می شود.

هندوانه از میوه های مخصوص فصل تابستان است که در سایر فصول هم وجود دارد. انواع آن عبارتند از قرقی، محبوبی، جهرمی، ترکمن، شریف آباد، یوسف سفید همدان و غیره.
هندوانه مثل سایر گیاهان خانواده کدوییان، نسبت به یخبندان حساس است و برای رشد و نمو احتیاج به روزهای گرم آفتابی دارد.
مناسب ترین خاک برای هندوانه، خاک های سبک حاصلخیز است و برداشت محصول، زمانی صورت می گیرد که هندوانه رسیده باشد، لذا می توان پژمرده شدن پیچک مجاور دم میوه را در نظر گرفت.

قسمت های مورد استفاده هندوانه، گوشت، تخم و پوست آن است. هندوانه به صورت خام و مرباخورده می شود و تخم آن را خام یا بوداده، به عنوان آجیل مصرف می کنند.

نوعی از هندوانه وجود دارد که به رنگ زرد و با طعمی شبیه به عسل است. هرچند ظاهر بیرونی آن به دیگر هندوانه ها شباهت دارد. این هندوانه به هندوانه آناناسی نیز معروف است.